Rusya ekonomisi, Başkan Vladimir Putin’in Ukrayna’ya karşı savaş başlatmasının ardından uygulanan Batı yaptırımlarının ciddi baskısı altında.
Rusya hala çok miktarda petrol ihraç ediyor, ancak enerji gelirleri, Batılı ülkelerin geçen yılın sonunda uyguladığı tavan fiyat nedeniyle keskin bir şekilde düştü.
Rusya’nın Çin ile giderek güçlenen ekonomik bağları, Rus rublesinin zayıflaması ve Avrupa’dan yeni yaptırımlar beklentisi son dönemdeki en önemli gelişmeler arasında yer alıyor.
İşte Rusya ekonomisinde olup bitenler hakkında bilmeniz gereken 6 şey.
1. Rus ekonomisinin gerçekte nasıl olduğu belli değil
Ekonomistler, Rus ekonomisinin büyüyüp küçülmediği konusunda hemfikir değiller. Bu kısmen, Ukrayna’da savaşın patlak vermesinden bu yana Rusya’nın ekonomik istatistikleri hakkındaki şüphecilikten kaynaklanıyor.
JPMorgan, Morgan Stanley, Goldman Sachs, IMF ve Rusya Merkez Bankası gibi yatırım bankaları ve kurumlarının tahminleri, Rusya’nın ekonomik gelişimi hakkında farklı ve çelişkili tahminler veriyor.
2. Seçici veri alışverişi
Batılı iktisatçılar, büyük ölçüde Moskova’dan alınan resmi verilere dayanan tahminlere çok fazla güvenilmemesi konusunda uyardılar. Resmi istatistikler, gerçekte ekonomi harabeye dönmüşken, Batı yaptırımlarının etkilerine iyi dayanabilen dirençli bir ekonominin resmini çizebilir.
Yale Üniversitesi’nden iki ekonomist, “Ukrayna’nın işgali başladığından beri, verilerimiz Kremlin’in gerçekler konusunda seçici olduğunu, olumsuz istatistikleri bastırdığını ve yalnızca olumlu verileri yayınladığını gösteriyor” diyor.
Ekonomist Alexei Bayer, durumun ilk göründüğünden çok daha kötü olduğunu söyleyerek aynı fikirde. Bayer, “Rusya’nın ekonomik istatistikleri bir yalanlar ve çarpıtmalar koleksiyonudur” dedi. Ülkedeki insanları savaş sırasında ekonomilerinin iyi performans göstermeye devam edeceğine ve yurtdışındaki insanları Batı yaptırımlarının işe yaramadığına ve bu nedenle kaldırılması gerektiğine ikna etmeyi amaçlıyorlar.”
3. Kremlin’in bütçesinde büyük bir boşluk var
Dünyanın en büyük ikinci petrol ve gaz üreticisi olan Rusya, enerji ihracatını sınırlamak için tasarlanan Avrupa fiyat tavanı nedeniyle petrol ve gaz gelirlerinin 2023’ün ilk çeyreğinde yaklaşık 14 milyar Euro düştüğünü gördü.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, yükselen petrol fiyatları nedeniyle önümüzdeki aylarda durumun düzeleceği konusunda iyimser olduğunu söyledi. Ancak uzmanlar, ülkenin en büyük ihracat pazarlarını kaybettiğine ve sonuç olarak Kremlin’in eninde sonunda altyapı ve sosyal program bütçelerini kısmak zorunda kalacağına dikkat çekiyor.
4. Düşen enerji gelirleri rubleyi vurdu
Rus rublesi yılın başından bu yana dolar karşısında yüzde 10’dan fazla değer kaybederek kötü bir hafta geçirdi. Rus para birimindeki düşüş kısmen petrol ve gaz ihracatından elde edilen gelirin azalmasından kaynaklanıyor.
5. Rusya, Çin ile ekonomik bağlarını güçlendiriyor
Rusya Merkez Bankası verilerine göre, Rusya Mart ayında yaklaşık 42 milyar ruble değerinde Çin yuanı (470 milyon euro) satın aldı.
Putin, fikrin “kıskanç insanlardan” geldiğini söyleyerek ülkesinin ekonomik olarak Çin’e giderek daha fazla bağımlı hale geldiğini reddediyor. Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, geçtiğimiz günlerde Ukrayna’daki mücadelede somut bir yardım sunmadan iki ülke arasında kapsamlı ticaret anlaşmaları akdetmeyi başardı.
Kpler analisti Viktor Katona, Insider’a “Çin’in Rusya ile daha derin entegrasyonunun ana işareti, artık Ruslar tarafından çok daha güvenli bir rezerv para birimi olarak görülen Çin yuanı.
6. Yeni AB yaptırımları yolda
Zaten sorunlu olan Rus ekonomisi bir dizi yeni yaptırımla karşı karşıya.
Avrupa Komisyonu Üyesi Mairead McGuinness geçen hafta AB’nin Rusya’ya karşı on birinci yaptırım paketini uygulamaya koymayı planladığını doğruladı.
Yeni yaptırımların neyi hedefleyeceğini söylemedi, ancak önceki turlar Rusya’nın petrol ve gaz ihracatını, temel teknolojilerini ve finansal varlıklara erişimini hedef aldı.